ΠΑΡΥΔΑΤΙΑ -ΥΔΡΟΒΙΑ  

Οι  φίλοι  μας  τα  ζώα

Σφυριχταρι (Anas Penelope)

H πάπια που ξεχειμωνιάζει στην χώρα μας κατά τους μεγαλύτερους αριθμούς. Αρκετές δεκάδες χιλιάδες Σφυριχτάρια μετρούνται κάθε χρόνο στον Αμβρακικό κόλπο ενώ είναι κοινή και σε άλλους υγρότοπους . Προτιμά κυρίως ρηχές παράκτιες λιμνοθάλασσες αλλά μικρότεροι αριθμοί απαντώνται σε όλους τους τύπους υγροτόπων. Είναι η Πηνέλωψ των αρχαίων . Στη διάρκεια του ταξιδιού τους , τα σφυριχτάρια πετούν σχηματίζοντας ευθείες γραμμές . Βόσκουν στα ρηχά νερά η και στα γύρω λιβάδια ενώ συχνά αναπαύονται στη θάλασσα όταν ενοχλούνται κατά την διάρκεια της ημέρας. Το αρσενικό σφυρίζει ένα ψηλό «ουιου» ενώ το θηλυκό αποκρίνεται με τη βαθιά και μουρμουριστή φωνή του.

 Καπακλής (Ana strepera)

Ο Καπακλής είναι από τα λίγα είδη πάπιας που στο αρσενικό απουσιάζει ο λαμπρός χρωματισμός. Έτσι και τα δύο φύλα θυμίζουν από μακριά θηλυκιά Πρασινοκέφαλη, όμως σε μια δεύτερη ματιά , θα διακρίνουμε τα λευκά σημάδια στη βάση των φτερούγων που φαίνονται ακόμη καλύτερα όταν τα πουλιά πετούν. Αναπαράγεται σε υγρότοπους γλυκού με πλούσια βλάστηση. Τον ίδιο βιότοπο προτιμά και το χειμώνα και γι' αυτό σπάνια εμφανίζεται στη θάλασσα.

Κιρκίρι (Anas crecca)

Η μικρότερη πάπια της Ευρώπης. Έρχεται στην πατρίδα μας για να ξεχειμωνιάσει σε όλη τη χώρα σε ρηχούς υγρότοπους και πλημμυρισμένες περιοχές . Κρύβεται ανάμεσα στην βλάστηση στις όχθες των ποταμών , υγρότοπων η παραμένει σε πυκνά κοπάδια στα ανοιχτά νερά στο κέντρο μεγάλων λιμνών περιμένοντας το βράδυ για να πάει στα υγρά χωράφια και να τραφεί.

  Πρασινικέφαλη (Anas platyrhynchos)

Eίναι η πιο τυπική πάπια , από την οποία κατάγεται και η κατοικίδια. Παίρνει το όνομα της από την εμφάνιση του αρσενικού, το οποίο έχει γυαλιστερό πράσινο κεφάλι με στενό , λευκό κολάρο. Φωλιάζει σε πολλούς υγρότοπους της πατρίδας μας, ενώ τον χειμώνα καταφτάνουν και άλλες από Βορρά. Η πρασινοκέφαλη πετάει γρήγορα και τρέφεται με υδρόβια φυτά , βατράχια , ψάρια , σκουλήκια.

 Ψαλίδα (Anas acuta)
Αρκετά μεγάλη, κομψή και λεπτή πάπια με το χαρακτηριστικό μεγάλο λαιμό. Παίρνει το όνομα της από τα δύο μακριά χαρακτηριστικά φτερά τα οποία είναι μυτερά και εξέχουν από την ουρά του αρσενικού και την κάνουν να φαίνεται σουβλερή. Μεταναστευτικό πουλί , έρχεται το χειμώνα και απλώνεται σε όλους σχεδόν τους υγρότοπους της χώρας. Προτιμά την ακροθαλασσιά ενώ φωλιάζει στις αμμοθίνες, τα έλη και τις νησίδες λιμνών.

 Σαρσέλα (Anas querquedula)

Είναι το μόνο είδος πάπιας που αφήνει εξ' ολοκλήρου την Ευρώπη το χειμώνα για να ξεχειμωνιάσει στην Αφρική, νότια της Σαχάρας. Την άνοιξη γυρίζει πίσω και απαντάται σε πολλούς υγρότοπους τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Φωλιάζει στην Β Ελλάδα και Δ Ελλάδα και εγκαταλείπει τη χώρα μας τον Αύγουστο. Η αρσενική σαρσέλα έχει μια χαρακτηριστική λευκή γραμμή , σαν τόξο , που ξεκινάει από το μάτι και φτάνει στο σβέρκο. Πετάει πολύ γρήγορα κι ευκίνητα. Τρέφεται με φυτά και ζωική τροφή. Προτιμάει τα έλη , τα δέλτα των ποταμών και γενικά τους ρηχούς υγρότοπους.

 Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata)

Έχει μεγάλο ράμφος σαν σπάτουλα που την κάνει να ξεχωρίζει από τις άλλες πάπιες. Φωλιάζει σπάνια στην χώρα μας. Αντίθετα , αρκετές χουλιαρόπαπιες έρχονται το χειμώνα η περνούν από την πατρίδα μας κατά την μετανάστευση. Το πολύ χαρακτηριστικό ράμφος της την βοηθάει να συλλέγει την τροφή της από το νερό, δηλαδή φυτοπλαγκτόν και ζωοπλαγκτόν. Φωλιάζει στο έδαφος, ανάμεσα στους θάμνους .

.

Τάξη . Γερανόμορφα
Οικογένεια . Ραλλίδαι (Rallidae)

Νεροκοτσέλα (Rallus aquaticus)

Περισσότερο την ακούμε παρά την βλέπουμε, καθώς περνάει την μέρα της μέσα στα καλάμια και τα βούρλα των ελών και των λιμνών. Νευρικό και μυστηριώδες πουλί , δίνει την εντύπωση ότι είναι πάντα …θυμωμένο ! Ζει μέσα στην βλάστηση του έλους , της λίμνης και του βάλτου , πότε πότε όμως βγαίνει από την κρυψώνα της και κάθεται στους θάμνους στο ύπαιθρο. Κατά μέρος μεταναστευτικό πουλί , ζευγαρώνει σε υγρότοπους της ηπειρωτικής Ελλάδας και ξεχειμωνιάζει σ' όλη την χώρα.

.

Ορτυκομάνα (Crex crex)

Λέγεται και ορτυγοσούρτης και τα δύο ονόματα έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι εμφανιζόταν την άνοιξη , λίγο πριν η μαζί με τα ορτύκια. Μάλιστα επειδή μοιάζει και με μεγαλόσωμο ορτύκι , πιστευόταν ότι τα οδηγούσε η και τα βοηθούσε στη μετανάστευση. Σήμερα η ορτυκομάνα είναι σπάνια στο τόπο μας . Τώρα την βλέπουμε πολύ αργά , κατά την εποχή της μετανάστευσης . Ζει μονίμως χωμένη στα ψηλά χόρτα και δίνει παρών , συνήθως την νύχτα , με την χαρακτηριστική φωνή του αρσενικού. Όταν η ορτυκομάνα φοβηθεί …., το βάζει στα πόδια και χώνεται στα χορτάρια . Το πέταγμα της , σύντομο , αδέξιο και σε χαμηλό ύψος . Τη συναντάμε στα υγρά λιβάδια , κοντά σε λίμνες και σε καλλιέργειες .

Είναι ένα πουλί που συναντώ τακτικά , όταν κυνηγώ ορτύκια στην Μακεδονία και Θράκη. 'Έχει ακριβώς την ίδια συμπεριφορά με το ντοπιάρικο ορτύκι και δεν πετάει παρά μόνον αν ζοριστεί πολύ από το σκυλί , αλλιώς προτιμά την φυγή με τα πόδια της. Επίσης όταν έχει μεγάλα περάσματα από ορτύκια είναι πολύ πιθανόν να σηκώσετε την ορτυκομάνα.

Νερόκοτα ( Gallinula chloropus)

Από τα πιο τυπικά υδρόβια , τη βρίσκουμε όπου υπάρχει νερό. Οι νερόκοτες που απαντούν στην Ελλάδα είναι επιδημικές αλλά τον χειμώνα καταφτάνουν κι άλλες από τον Βορρά. Χοντρό , μαυριδερό πουλί , ζει στα τέλματα, τους νερόλακκους και τα στάσιμα νερά, σε κανάλια λίμνες , ποτάμια . Πλέει με ευκινησία , κουνώντας νευρικά το κεφάλι της και αν χρειαστεί βουτά για να αποφύγει τον κίνδυνο. Η Νερόκοτα προτιμάει το κολύμπι από το πέταγμα . Δύσκολα σηκώνεται από τα νερά του έλους όπου συχνάζει. Η νερόκοτα τρέφεται με έντομα, φυτά, αυγά ψαριών. Φωλιάζει στις καλαμιές και στους θάμνους κοντά στο νερό . Χαρακτηριστικό της το κόκκινο ράμφος με κίτρινη άκρη.

  Φαλαρίδα (Fulica atra)

Έχει εμφάνιση πάπιας αλλά δεν συγγενεύει καθόλου , όπως φαίνεται από το στενό ράμφος και τα πρασινωπά πόδια της, τα οποία έχουν λοβούς στα δάχτυλα αντί για μεμβράνες . Στην πραγματικότητα η φαλαρίδα είναι συγγενής των γερανών! Στην χώρα μας απαντάται όλο τον χρόνο και είναι μάλλον συνηθισμένη, ιδίως το χειμώνα που έρχονται και άλλες από τον Βορρά. Γνωστή με το όνομα μπάλιζα , κυνηγιέται πολύ , είναι ένα πονηρό πουλί το οποίο ξέρει να προστατεύει καλά τον εαυτό του. Η φαλαρίδα τρέφεται με φυτά από τον βυθό . Τυπικά για να πετάξει χρειάζεται να διανύσει μια μικρή απόσταση στο νερό τρέχοντας στην επιφάνεια του νερού. Φωλιάζει κυρίως σε πεδινές λίμνες. . Χαρακτηριστικό της το άσπρο ράμφος .